تنظیم قراردادهای بین المللی

قراردادهای بین‌المللی به یک توافق‌نامه الزامی قانونی بین طرفین، مستقر در کشورهای مختلف که به انجام یا عدم انجام کارهای خاص متعهد هستند، اشاره دارد.

ممکن است قراردادهای بین‌الملل به صورت رسمی نوشته شوند. بیشتر مشاغل برای شفاف سازی شرایط توافق، قراردادها را به صورت کتبی ایجاد می‌کنند و اغلب به دنبال مشاوره حقوقی به هنگام ترسیم قراردادهای مهم هستند.

قراردادها می‌توانند تمام جنبه‌های تجارت بین‌الملل را پوشش دهند که متداول‌ترین آنها به ترتیب زیر است:

قرارداد فروش بین‌المللی
قرارداد توزیع بین‌المللی
قرارداد آژانس بین‌المللی
قرارداد نماینده فروش بین‌المللی
قرارداد عرضه بین المللی
قرارداد تولید بین‌المللی
قرارداد خدمات بین‌المللی
قرارداد اتحاد استراتژیک بین‌المللی
قرارداد مشترک بین‌المللی
قرارداد حق امتیاز بین‌المللی

معاملات تجاری بین‌المللی در قالب یک قرارداد بین‌الملل توضیح داده شده است که حاوی هدف(ها) و تعهدات هر یک از طرفین درگیر و شرایط حاکم بر معاملات است.

وقتی طرفین قرارداد از کشورهای مختلف وارد یک قرارداد می‌شوند، آنها توسط قانون قراردادهای بین‌المللی کنترل می‌شوند مگر اینکه آنها به قوانین یکی از کشورها پایبند باشند.

قانون قرارداد بین‌المللی یک شاخه از قانون بین‌المللی خصوصی می‌باشد. این نوع از قانون مکررا در قانون فروش بین‌المللی اعمال می‌شود.

بیشتر قراردادهای بین‌المللی برای فروش کالاها یا ارائه خدمات موارد زیر را پوشش می‌دهد:

شناسایی طرفین قرارداد، شامل نام، آدرس، نوع شخص حقوقی مانند یک شرکت یا شرکتی با مسئولیت محدود
شرحی از کالاها یا خدمات فروخته شده
کیفیت و کمیت کالاها
قیمت کالاها یا خدمات
مدت زمان قرارداد
یک بند ضروری که عدم اجرای تعهدات مندرج در قرارداد را به دلیل عواملی فراتر از کنترل طرفین قرارداد بهانه می‌کند.
شیوه حل اختلاف
محلی که دادخواست باید پرونده سازی شود
زبان رسمی که طرفین در معاملاتشان از آن بهره می‌گیرند
ارزی که معاملات را کنترل می‌کند
قوانین کشوری که در قرارداد اعمال می‌شود و
دادگاه‌های کشوری که صلاحیت دارند

بسته به موقعیت شما، ممکن است قوائد دیگری وجود داشته باشند که شما به اعمال آنها در قراردادتان نیاز داشته باشید. اگر بعدا در مورد قرارداد اختلاف نظر وجود داشته باشد، یک مشاوره قانونی خوب در ابتدای معاملات تجاری اغلب می‌تواند مقدار زیادی از زمان و پول را ذخیره کند.

این امر به ویژه در مواقعی صادق است که شما با قراردادهای بین‌المللی مواجه هستید که ممکن است قوانین کشور دیگر از آنچه که شما انتظار دارید متفاوت باشد.

وکلای حقوقی ملاصدرا شما را از آنچه که در قراردادهای بین‌المللی اطلاع ندارید، آگاه کرده و با تنظیم قرارداد بین‌المللی راه را برای شما هموار می‌کنند.

نکات مهم در قرارداد های بین المللی

تفاوت در زبان، فرهنگ و سیستم قانونی می‌تواند تاثیر بزرگی در موفقیت رابطه تجاری بین‌المللی داشته باشد. لازمه داشتن یک تجارت با یک شرکت از یک کشور دیگر، نوشتن یک توافقنامه می‌باشد که تمام موارد خاص را در تجارت بین‌الملل پوشش دهد.

موارد اشاره شده در زیر یک چک لیست از موضوعاتی هستند که باید در قرارداد تجاری بین‌الملل ذکر شوند:

طرفین. قبل از وارد شدن به یک قرارداد با یک شرکت خارجی، باید دقت کافی روی آن شرکت داشت تا عملکرد تجاری شرکت ثبت شده در وطن خود مورد تایید قرار بگیرد و وضعیت خوبی با مقامات دولتی ذیربط داشته باشد.
بدست آوردن یک نمودار سازمانی از ساختار تجاری آن شرکت (به عنوان مثال، شرکت مادر، شرکت‌های تابعه، شرکت‌های وابسته و غیره) زمینه‌های احتمالی ارتباط و یا زمینه‌هایی برای همکاری در آینده را آشکار خواهد کرد.
فردی که برای امضای قرارداد از طرف شرکت خارجی تعیین شده است، باید صلاحیت قانونی این کار را داشته باشد و قرارداد باید مطابق با تشریفات مربوطه امضا شود.
وظایف. سوءتفاهم‌ها هنگامی به وجود می‌آیند که یکی از طرفین قرارداد باور داشته باشد که طرف دیگر برای انجام فعالیت‌های مشخص یا تحمل هزینه‌های خاص مسئول است.
بر این اساس، وظایف هر کدام از طرفین باید در قرار داد به طور اختصاصی توضیح داده شود. به عنوان مثال، فروش‌های بین‌المللی کالاها جنبه‌های منحصر به فردی از نحوه بررسی، حمل و نقل و مالیات دارد.
در قرارداد باید قوانین INCOTERMS مشخص شود. این قوانین به منظور تعیین وظایف، خطرات و هزینه‌های وابسته به حمل و نقل کالاها از یک کشور به کشور دیگر در قرارداد اعمال می‌شود.
از آنجا که مجوزها یا پروانه‌های دولتی ممکن است برای واردات یا صادرات کالاهای خاص (به عنوان مثال تجهیزات حساس، نرم‌افزار و تکنولوژی) یا برای ارائه کالاها یا خدمات در برخی کشورها لازم باشد، قرارداد باید تعیین کند که کدام طرف برای بدست آوردن چنین مجوزها یا پروانه‌هایی مسئول است.
ناحیه جغرافیایی. اگر توانایی یکی از طرفین برای شرکت در تجارت، تحت قرارداد به یک ناحیه جغرافیایی خاص محدود شود، این محدودیت جغرافیایی باید در قرارداد مشخص شود.
زبان. هنگامی که با یک شرکت خارجی شروع به تجارت می‌کنید، طرفین نباید فرض کنند که این قرارداد به زبان انگلیسی می‌باشد، یا اینکه تمام مکاتبات تحت این قرارداد به زبان انگلیسی است.
اگر طرفین با اینکه قرارداد به انگلیسی آماده شود موافقت کنند، آنگاه قرارداد باید به روشنی بیان کند که همه ارتباطات تحت قرارداد باید به زبان انگلیسی باشد. اگر طرفین از یک قرارداد زبانی دوگانه استفاده کنند (یعنی پیمانی که به زبان انگلیسی و یک زبان دیگر نوشته شود که اغلب در قالب ستون دوتایی است) آنگاه در قرارداد باید اظهار شود که زبان انگلیسی، زبان کنترل قرارداد است و تمام اطلاعیه‌ها و ارتباطات تحت قرارداد باید به زبان انگلیسی باشد.
اطلاعیه‌ها. ارتباطات برای کارایی موفق یک قرارداد تجاری بین‌المللی، الزامی است. قرارداد باید حاوی تنظیم قوانین اطلاعیه، نقاط تماس با هر سازمان (مانند نام، عنوان، آدرس، تلفن، شماره فکس، آدرس ایمیل و غیره)، روش اعلام اطلاعیه (مانند ایمیل، خدمات پستی و غیره) و زبان(هایی) که ممکن است با آن اعلام شود (به عنوان مثال، آیا باید به زبان انگلیسی اعلام شود یا به زبان‌های دیگر) باشد.
ارز. هنگامی که تجارت با یک شرکت خارجی انجام می‌شود، طرفین نباید در نظر بگیرند که کدام واحد پول برای پرداخت استفاده می‌شود.
اگر طرفین میل داشته باشند که دریافت یا پرداخت هزینه به واحد چین باشد، بنابراین قرارداد باید بیان کند که تمام مقدار بدهی باید با واحد چین پرداخت شود.
از آنجا که بیشتر کشورها، ارزهای خود را دلار می‌نامند (مانند استرالیا، باهاما، کانادا، هنگ‌کنگ، نیوزلند، تایوان و غیره)، طرفین باید مشخص کنند که تمایل دارند از کدام دلار برای ارز استفاده کنند.
مالکیت فکری. بحث جامع در مورد حقوق مالکیت معنوی بین‌المللی، از حوزه این چک لیست خارج است. با این وجود، اگر طرفین تمایل به انتقال یا ممانعت از انتقال حقوق مالکیت معنوی تحت قرارداد را داشته باشند، در این حالت قرارداد باید شامل مفادی باشد که حقوق مالکیت فکری طرفین را تصدیق کند، از جمله اعطای هر گونه مجوز (یعنی انحصاری یا غیر انحصاری بودن) و دارنده حقوق مالکیت معنوی که در رابطه با قرارداد ایجاد شده‌است.
حقوق حسابرسی. اگر پرداخت تحت قرارداد، مشروط به دستیابی به پیشرفت خاص یا نقاط عطف باشد، بنابراین قرارداد باید شامل نگهداری سوابق ثبت شده و گزارش‌های لازم برای طرف دریافت کننده پرداخت و ارائه آن به حسابرسی دوره‌ای توسط طرف پرداخت کننده باشد.
معمولا این تدارکات مشخص می‌کند که کدام طرف هزینه ممیزی را پرداخت خواهد کرد (خواه اختلافی از طریق حسابرسی پیدا شود یا نه)، حسابرسان طرف سوم باید ممیزی را انجام دهند (یا اینکه یک طرف ممکن است خود ممیزی را انجام دهد)، ناحیه حسابرسی، تناوب حسابرسی، دوره زمانی بعد از انقضا یا فسخ قرارداد که ممکن است حقوق حسابرسی به اجرا درآید.
در زمینه مشاغل بین‌المللی، ممکن است سوابق مالی به زبانی غیر از انگلیسی باشد و ممکن است نیاز به همکاری طرف حسابرسی یا کمک مترجمان باشد.
ممکن است اسناد، داده‌ها و افراد با اطلاعات دست اول از معاملات به صورت فیزیکی در کشورهای دیگر قرار گرفته باشند، بنابراین چنین ممیزی احتمالا زمان‌بر و پر هزینه‌تر از یک شرکت داخلی خواهد بود.
محرمانه بودن. معمولا قراردادهای تجاری بین‌المللی شامل مفاد محرمانه هستند (همچنین به عنوان یک ماده غیر افشا نامیده می‌شوند) که طرفین قرارداد را برای افشای اطلاعات محرمانه به شخص سوم منع می‌کنند.
اطلاعات محرمانه می‌توانند شامل خود قرارداد، اسناد و ارتباطات در رابطه با قرارداد و دیگر اطلاعات اختصاصی که توسط طرفین طراحی شده است، باشد.
اغلب وظیفه محرمانه بودن (در بعضی موارد، به طور نامحدود) بعد از انقضا یا فسخ قرارداد برای تعداد سال‌های معینی باقی می‌ماند. تعهدات محرمانه در برخی از مناطق جهان مانند ژاپن نسبت به دیگر مناطق مانند آمریکای لاتین به طور جدی‌تری صورت می‌گیرد.
از آنجا که اجرای مقررات محرمانه بودن در برابر یک شرکت خارجی می‌تواند دشوار و پر هزینه باشد، روش ارجح این است که باید مقدار اطلاعات حساس به اشتراک گذاشته شده و مخاطبان مجاز به دریافت چنین اطلاعاتی را محدود کرده و در هر زمان ممکن، داده‌های الکترونیکی را رمزگذاری کرد.
مدت. این که آیا این قرارداد یک واقعه یک زمانه است، یا یک قرارداد با موضوع تمدید سالیانه، یا یک قرارداد در حال انجام که سال‌ها به طول خواهد انجامید، طرفین باید به وضوح مدت مورد نظر این قرارداد را بیان کند.
اگر مدت زمان قرارداد تعیین نشود و یکی از طرفین به فسخ قرارداد در سال بعد تمایل داشته باشد، ممکن است یک اختلاف نظر در رابطه با هشداری که یک طرف قرارداد باید به طرف دیگر در مورد فسخ قرارداد بدهد، به وجود بیاید.
خاتمه دادن. طرفین باید دلیلی که برای فسخ قرارداد لازم است یا قرارداد ممکن است بدون دلیل خاتمه یابد را تعیین کنند.
اگر دلیلی لازم است تا قرارداد خاتمه یابد، بنابراین قرارداد باید به وضوح هر فاکتوری که باید طرف قرارداد را به منظور فسخ قرارداد راضی کند، توضیح دهد.
اتمام انواع خاصی از قراردادها با شرکت‌های خارجی (مثلا توافق‌های توزیع انحصاری) می‌تواند بسیار دشوار باشد و ممکن است پرداختی بزرگی برای پایان دادن به چنین روابطی لازم باشد (حتی در مواردی که چنین پرداخت‌های توسط قرارداد ارائه نشده باشد).
راه حل‌ها. قرارداد باید راه‌حل‌های موجود را به هنگام نقض پیمان برای یک طرف قرارداد مشخص کند. مثال‌هایی از چنین راه حل‌هایی شامل: حق بهره در پرداخت‌های دیر هنگام با نرخ سود معین، حق خسارت‌های نقدی در مبلغ مشخص و معقول، حق بهره خسارات و ارزی که با آن خسارت پرداخت می‌شود، هستند.
توضیح شفاف راه حل‌های طرفین در قرارداد، اطمینان بیشتری را برای همه موکلان به هنگام نقض فراهم می‌کند، علیرغم اینکه قانون حاکم بر قرارداد در نهایت کنترل می‌کند که آیا راه حل‌ها قابل اجرا هستند؟ اگر بله به چه میزان؟
قانون حاکم. قانون حاکم بر یک قرارداد، بدنه قانونی است که بر تفسیر و اجرای قرارداد حاکم خواهد بود. یک شرکت معمولا ترجیح می‌دهد تا قوانین قضایی حاکم بر قرارداد خود را با یک شرکت خارجی داشته باشد، زیرا آنها با قوانین خودشان آشنایی بیشتری دارند.
به عنوان مثال یک شرکت ایرانی، قوانین ایران را حاکم بر قرارداد با یک شرکت ترکیه‌ای ترجیح می‌دهد و یک شرکت ترکیه‌ای، قوانین ترکیه را حاکم بر قرارداد با یک شرکت ایرانی ترجیح می‌دهد. اگر طرفین نتوانند با اینکه کدام قوانین (قوانین ایران یا قوانین ترکیه) باید بر قرارداد حاکم باشد موافقت کنند؛ ممکن است قوانین قضایی بی‌طرف حاکم بر قرارداد را انتخاب کنند.
حل اختلاف. قراردادهای بین‌المللی اغلب طرفین را ملزم می‌سازند در ابتدا تلاش کنند تا اختلافات خود را بدون در پیش گرفتن دادخواست یا داوری حل کنند. قرارداد باید یک دوره زمانی را برای مدیران ارشد طرفین تعیین کند تا موضوعاتی که زیردستان قادر به حل آن نبودند را حل کنند.
اگر اختلافات با دوره زمانی مشخصی حل نشوند، ممکن است طرفین به دادخواهی یا داوری متوسل شوند. به دو دلیل، طرفین در قراردادهای تجاری بین‌المللی نیاز دارند تا اختلافات نظرشان به جای دادخواهی از طریق داوری و حکمیت حل شود.
اول اینکه پروسه‌های داوری محرمانه هستند و قسمتی از سوابق عمومی نیستند. دوم، کنوانسیون شناخت و اجرای آراء داوری خارجی برخلاف مشکلات ناشی از اجرای حکم دادگاه در خارج از کشور، یک روند ساده برای اجرای رای داوری در کشورهای عضو فراهم می‌کند. دادگاه‌های داوری بین‌المللی مختلفی با قوانین خودشان وجود دارند که طرفین باید دادگاه دلخواه خود را با قوانین مشخص، تعداد آراء و زبانی که با آن رای اعمال خواهد شد، تعیین کنند.
محل دادرسی. علاوه بر قانون حاکم بر قرارداد و روش حل اختلاف، محل دادرسی برای حل اختلاف باید در قرارداد گنجانده شود. اگر طرفین اختلافات را داوری کنند، شهری که روند داوری در آن صورت خواهد گرفت نیز می‌بایست در قرارداد تعیین شود.
در مقابل، اگر طرفین ترجیح دهند تا دعاوی خود را در دادگاه‌های ایالتی دادخواهی کنند، بنابراین باید در قرارداد این شرط بگنجد که دادگاه‌های یک محل تعیین شده، صلاحیت تصمیم‌گیری تمام اختلافات به وجود آمده یا در ارتباط با قرارداد را دارند.